Wiązka zadań
Lokacje miast
Dwa zaproponowane zadania mogą stanowić dobry wstęp do rozmowy z uczniami na temat rozwoju miast w średniowieczu, wyjaśnienia genezy ruchu lokacyjnego oraz zmian społeczno - ekonomicznych towarzyszących lokacjom miast. Warto przy tym zwrócić uwagę na zróżnicowanie regionalne i zastanowić się nad uwarunkowaniami tych odmienności; uczniowie mogą spróbować odpowiedzieć na pytanie, dlaczego na niektórych terenach było więcej lokacji niż na innych.
Na podstawie mapy wykonaj zadania
Źródło: T. Jurek, Średniowiecze, Warszawa 1999, s.233
Zadanie 1
Największe nasilenie lokacji w XIII wieku miało miejsce
A. na Pomorzu.
B. na Mazowszu.
C. na Śląsku.
D. w Malopolsce.
Poprawna odpowiedź
C,
Wymaganie ogólne
2.1 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski.
Wymaganie szczegółowe
14.4 Polska dzielnicowa i zjednoczona. Uczeń opisuje zmiany społeczno-gospodarcze w epoce rozbicia dzielnicowego i dostrzega związki pomiędzy rozwojem ruchu osadniczego a ożywieniem gospodarczym.
Komentarz
Pierwsze zadanie sprawdza umiejętność analizy mapy oraz znajomosci krain historycznych. Podczas rozwiązywania tego zadania uczniowie mają możliwość dokładnego zapoznania się z mapą oraz z legendą. Aby poprawnie odpowiedzieć na to pytanie – uczeń w pierwszej kolejności musi zrozumieć co oznaczają na mapie „czarne kropki”i zauważyć różnice w częstotliwości ich występowania na ziemiach polskich. Ostatni, być może najtrudniejszy etap stanowi poprawne przyporządkowanie nazwy do poszczególnych obszarów. Jak pokazują badania przeprowadzane przez IBE niektórzy uczniowie, zwłaszcza ci najsłabsi, mają z tym spore problemy. Zadanie to może pomóc w określeniu, którzy uczniowie w klasie w dalszym ciągu mają trudności z identyfikacją krain historycznych, co należy do podstawowych umiejętności, które uczeń powinien osiągnąć kończąc gimnazjum. Omawiając w klasie to zadanie, warto upewnić się, czy uczniowie poprawnie identyfikują na mapie także pozostałe dzielnice.
Zadanie 2
Czarnymi kropkami oznaczono wszystkie miasta,
A. które zostały zniszczone w czasie rozbicia dzielnicowego.
B. które wypowiedziały posłuszeństwo polskiemu królowi.
C. w których zbudowano nowe zamki obronne.
D. których mieszkańcom nadano nowe prawa.
Poprawna odpowiedź
D.
Wymaganie ogólne
1.1 Chronologia historyczna. Uczeń sytuuje wydarzenia, zjawiska i procesy historyczne w czasie oraz porządkuje je i ustala związki poprzedzania, równoczesności i następstwa.
Wymaganie szczegółowe
14.4 Polska dzielnicowa i zjednoczona. Uczeń opisuje zmiany społeczno-gospodarcze w epoce rozbicia dzielnicowego i dostrzega związki pomiędzy rozwojem ruchu osadniczego a ożywieniem gospodarczym.
Komentarz
Do prawidłowego rozwiązania zadania potrzebne jest rozumienie pojęcie “lokacja”. Uczeń powinien wiedzieć, że lokacja miasta łączyła się z nadaniem ich mieszkańcom nowych praw. Zadanie tego typu wymagają nie tyle znajomości definicji, co umiejętności jej zastosowania. Uczeń, który wybrał odpowiedź A, prawdopodobnie połączył datę podaną na mapie z okresem rozbicia dzielnicowego, jednak nie rozumie pojęcia “lokacja”. Wybór odpowiedzi B wskazuje na brak elementarnej wiedzy na temat okresu rozbicia dzielnicowego - uczeń powinien wiedzieć, że okres ten charakteryzował się przede wszystkim brakiem władzy centralnej. Wskazanie odpowiedzi C sugeruje, że uczeń myśli stereotypowo i łączy proces lokacji miast z działalnością Kazimierza Wielkiego.
Utwór jest chroniony prawem autorskim. Zasady i warunki korzystania z niego określa Regulamin Serwisu Bazy Dobrych Praktyk.
"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl