Zamarzający Bałtyk

Poprawna odpowiedź

1. - Fałsz

2. - Fałsz

3. - Prawda

Wymaganie ogólne

1.2 Korzystanie z różnych źródeł informacji geograficznej. Uczeń potrafi korzystać z planów, map, fotografii, rysunków, wykresów i danych statystycznych i tekstów źródłowych oraz technologii informacyjno-komunikacyjnych w celu gromadzenia, przetwarzania i prezentowania informacji geograficznych.
2.2 Identyfikowanie związków i zależności oraz wyjaśnianie zjawisk i procesów. Uczeń identyfikuje związki i zależności w środowisku przyrodniczym, gospodarce i życiu społecznym w różnych skalach przestrzennych (lokalnej, regionalnej, krajowej, globalnej)

Wymaganie szczegółowe

7.6. Regiony geograficzne Polski. Uczeń przedstawia główne cechy położenia oraz środowiska przyrodniczego Morza Bałtyckiego.

Komentarz

Zadania sprawdza u ucznia umiejętność odczytywania podstawowych informacji z mapy oraz wyciągania wniosków dotyczących związków między elementami środowiska przyrodniczego (klimat, zasolenie wody a występowanie pokrywy lodowej) oraz relacji człowieka ze środowiskiem (przekraczanie zamarzniętego Bałtyku).

Uczeń w pierwszej kolejności powinien przeanalizować położenie trzech tras na mapie. Można zauważyć, że trasa A jest położona najbliżej Cieśnin Duńskich, a poprzez to w tej części najwyraźniej odczuwany jest wpływ słonych wód Atlantyku. Silniej zasolone wody zachodniej części Morza Bałtyckiego zamarzają w niższej temperaturze niż wody akwenów położonych na wschodzie i północy. Mało prawdopodobne jest zatem, że to właśnie ta trasa mogła zamarzać w czasach współczesnych, cieplejszych niż historyczne. Zdanie wskazujące na trasę A, jest zatem zdaniem fałszywym. Takiego zdania było 30,4% spośród 164 uczniów 3 klasy gimnazjum. Większość wskazywała na prawdziwość tego zdania, co mogło być spowodowane braniem pod uwagę  jedynie informacji dotyczących podróży w czasach historycznych. Po dokładniejszej analizie można zauważyć, że trasa ta nie rozpoczyna się w Gdańsku (informacja dotycząca historycznych podróży), a raczej w rejonie pomiędzy Darłowem a Ustką.

Drugie spostrzeżenie powinno dotyczyć szerokości geograficznej, na której położone są poszczególne trasy. Trasa C położona jest najbardziej na północ (Zatoka Botnicka), czyli tam, gdzie można zaobserwować najniższe temperatury powietrza. Właśnie w tym regionie, można dostrzec współwystępowanie dwóch cech (małe zasolenie i długotrwałe niskie temperatury) sprzyjających wytwarzaniu się pokrywy lodowej, wystarczająco grubej, aby podróżował po niej człowiek. Zdanie wskazujące na tę trasę należy uznać za prawdziwe. Takiego wyboru dokonało 70,7% spośród 164 uczniów 3 klasy gimnazjum.

Trasa B spośród wszystkim ukazanych na mapie jest trasą najdłuższą. Zasolenie wód jest niewiele mniejsze niż w przypadku trasy A, a temperatury powietrza nie są tak niskie jak przypadku trasy C. Podobnie jak w przypadku zdania dotyczącego trasy A, tak i to należy ocenić jako nieprawdziwe. Podobnego zdania było 69,5% spośród badanych uczniów.

Całe zadanie okazało się być trudne dla uczniów. Poprawnie rozwiązało je 18,3% badanych.

Słowa kluczowe