Wschodnia Australia

Poprawna odpowiedź

1 – A, 2 – A, 3 – B

Wymaganie ogólne

2.2 Identyfikowanie związków i zależności oraz wyjaśnianie zjawisk i procesów. Uczeń identyfikuje związki i zależności w środowisku przyrodniczym, gospodarce i życiu społecznym w różnych skalach przestrzennych (lokalnej, regionalnej, krajowej, globalnej)

Wymaganie szczegółowe

10.4. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek – przyroda – gospodarka. Uczeń wykazuje znaczenie czynników społeczno-kulturowych w tworzeniu nowoczesnej gospodarki Japonii na tle niekorzystnych cech środowiska przyrodniczego.

Komentarz

Zadanie sprawdza u uczniów umiejętność dostrzegania i rozumienia związków przyczynowo-skutkowych oraz korzystania z map. Do jego rozwiązania jest potrzebna podstawowa znajomość mapy – rozróżnianie kierunków oraz wiadomości o prądach morskich. Uczeń nie jest tu pytany o nazwy prądów, a o ich cechy oraz o wpływ prądów morskich na klimat, a tym samym na rozmieszczenie osadnictwa w Australii.

W pierwszej części zadania uczeń ma wskazać, czy prąd morski przepływający przy wschodnich wybrzeżach Australii jest ciepły, czy zimny. Aby poprawnie wskazać, jaki rodzaj prądu morskiego przepływa u wschodnich wybrzeży Australii, uczeń powinien zlokalizować wschodnie wybrzeża Australii na mapie, a następnie zastanowić się, czy przepływający tam prąd jest ciepły, czy zimny. Prądy zostały oznaczone na mapie jako strzałki, nie ma jednak podziału na ciepłe i zimne. Prąd ciepły to prąd, który niesie wodę cieplejszą niż otaczająca, a prąd zimny – wodę zimniejszą niż otaczająca. Korzystając z mapy, można zauważyć, że prąd, który płynie na wschód od wybrzeży Australii ma przebieg zbliżony do południkowego, z północy na południe, a tym samym ze stref o wodzie cieplejszej do stref z wodami zimniejszymi. Tym samym można stwierdzić, że jest to prąd ciepły. Konkretnie jest to ciepły prąd Wschodnioaustralijski, ale tego oczywiście uczeń nie musi już wiedzieć, aby rozwiązać zadanie.

W kolejnej części zadania uczeń ma wskazać, jaki wpływa na klimat ma typ prądu morskiego wybrany w pierwszej części zdania. Z lekcji geografii uczeń powinien wiedzieć, że prądy ciepłe powodują zwiększenia opadów przy wybrzeżach, które opływa dany prąd, a prądy zimne – zmniejszenie tych opadów. Przy wybrzeżach opływanych przez zimne prądy morskie znajdują się nawet pustynie, jak Namib w Afryce czy Atacama w Ameryce Południowej. Poprawną odpowiedzią w tej części zadania jest A – ciepły prąd morski wpływa na wzrost opadów w tym regionie.

Ostatnia część zadania dotyczy wpływu prądu morskiego na osadnictwo na wschodnim wybrzeży Australii. W związku z tym, że wschodnie wybrzeża Australii opływa ciepły prąd, a opady są wyższe niż przeciętnie występujące w tej strefie klimatycznej, utworzyły się tu dogodne warunki do rozwoju osadnictwa. Dlatego też na wschodzie kontynentu znajdują się największe miasta Australii, jak Sydney, Melbourne, Brisbane czy Canberra. Przeciwieństwem są wybrzeża zachodnie, które opływa zimny prąd Zachodnioaustralijski, gdzie osadnictwo jest niewielkie, skupia się głównie w mieście Perth.

Powyższe zadanie jest dobrym przykładem omówienia wpływu prądów morskich na klimat. Warto wykorzystać je podczas lekcji na ten temat lub podczas lekcji o Australii. Można je również wykorzystać jako zadanie w pracy klasowej.

Słowa kluczowe