Wiązka zadań
Cieśnina Gibraltarska
Zadanie
Blisko 5 milionów lat temu, w wyniku ruchów tektonicznych i zamknięcia Cieśniny Gibraltarskiej, Morze Śródziemne zostało odcięte od Oceanu Atlantyckiego. Z czasem wyschło, pozostawiając na dnie grubą warstwę soli. Szacuje się, że około 170 tysięcy lat później nastąpiło gwałtowne zalanie zbiornika Morza Śródziemnego wodami Oceanu Atlantyckiego, od tego czasu wody oceanu ciągle dopływają do zbiornika Morza Śródziemnego. Według części naukowców sytuacja może się powtórzyć i za kolejne 5 milionów lat Morze Śródziemne zostanie jeziorem, które będzie stopniowo wysychać.
Rys . Średnie zasolenie w Cieśninie Gibraltarskiej, sytuacja obecna.
Na podstawie tekstu i wykresu oceń prawdziwość poniższych stwierdzeń
| Stwierdzenia | Prawda czy fałsz? |
| 1. Morze Śródziemne jest bardziej zasolone niż Ocean Atlantycki. | |
| 2. Prądy powierzchniowe ułatwiają jachtom wypłynięcie z Morza Śródziemnego na Ocean Atlantycki. |
Poprawna odpowiedź
1. Prawda., 2. Fałsz.
Wymaganie ogólne
1.2 Korzystanie z różnych źródeł informacji geograficznej. Uczeń potrafi korzystać z planów, map, fotografii, rysunków, wykresów i danych statystycznych i tekstów źródłowych oraz technologii informacyjno-komunikacyjnych w celu gromadzenia, przetwarzania i prezentowania informacji geograficznych.
Wymaganie szczegółowe
Komentarz
Zadanie sprawdza u ucznia umiejętność analizy informacji graficznej. Wprowadzenie do zadania ma ucznia zaciekawić tematyką, ale jego analiza nie jest niezbędna do rozwiązania zadania. Zadaniem ucznia jest ocena prawdziwości dwóch stwierdzeń.
W pierwszym stwierdzeniu uczeń ma zdecydować, czy Morze Śródziemne jest bardziej zasolone od Oceanu Atlantyckiego. Aby udzielić odpowiedzi na to pytanie, należy odczytać legendę opisującą zasolenie wód morskich. Chociaż w strefie przypowierzchniowej nie ma różnicy między oboma akwenami, to łatwo dostrzec różnicę na większych głębokościach. Morze Śródziemne ma większe zasolenie i należało ocenić pierwsze stwierdzenie jako prawdziwe. Podobnego zdania było 89,0% spośród uczniów 3 klasy gimnazjum, którym zaprezentowano zadanie.
Drugie stwierdzenie wiązało się z kierunkiem prądów morskich występujących w Cieśninie Gibraltarskiej. Uczeń powinien przeanalizować ułożenie strzałek oznaczających kierunek prądów. Przy powierzchni można zaobserwować prądy wpływające na Morze Śródziemne z Oceanu Atlantyckiego. Są to wody mniej zasolone. Na większych głębokościach występują prądy morskie płynące w przeciwnym kierunku. Wody, które niosą te prądy są bardziej słone, a przez to cięższe. Żeglując, mamy do czynienia z prądami powierzchniowymi, więc w przypadku wypływania na otwarty ocean, będą one utrudniały żeglugę. Stwierdzenie drugie należy ocenić jako fałszywe. Takiego wyboru dokonało 50,7% badanych uczniów.
Całe zadanie okazało się dla uczniów dość łatwe. Poprawnie rozwiązało je 47,8% badanych. Bardzo dobrze różnicowało badaną grupę uczniów. Zadanie warto zaprezentować na lekcji. Wykorzystując tekst wprowadzający, można uzupełnić rozwiązanie zadania porównaniem zmian zachodzących w basenach Morza Śródziemnego i Morza Bałtyckiego. Zadanie można rozbudować, dodając stwierdzenie mówiące o parowaniu i zasilaniu zbiornika wodami powierzchniowymi.
Utwór jest chroniony prawem autorskim. Zasady i warunki korzystania z niego określa Regulamin Serwisu Bazy Dobrych Praktyk.
"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl
