Wiązka zadań
Wojsko na placu Zamkowym w Warszawie
Źródło: Fotografia ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie.
Zadanie
Fotografi a przedstawia namioty wojskowe na placu Zamkowym w Warszawie. Wybierz dla tej fotografi i tytuł oraz uzasadnij swój wybór, wskazując dwa argumenty.
| Wybieram tytuł | Dwa argumenty |
|
A. Namioty wojsk polskich przed insurekcją kościuszkowską. B. Namioty wojsk rosyjskich przed powstaniem styczniowym. C. Namioty wojsk niemieckich przed wybuchem I wojny światowej. |
I. Fotografię wynaleziono w XIX wieku. II. Wówczas Warszawa była w zaborze pruskim. III. Namioty były używane przez wojsko do końca XVIII wieku. IV. Wówczas Warszawa była w zaborze rosyjskim. V. Wówczas Warszawa nie była zajęta przez obce wojska. VI. W każdym powstaniu Polacy walczyli z Niemcami i Rosjanami. |
Poprawna odpowiedź
B - I, IV
Wymaganie ogólne
1.1 Chronologia historyczna. Uczeń sytuuje wydarzenia, zjawiska i procesy historyczne w czasie oraz porządkuje je i ustala związki poprzedzania, równoczesności i następstwa.
1.2 Chronologia historyczna. Uczeń dostrzega zmiany w życiu społecznym oraz ciągłość w rozwoju kulturowym i cywilizacyjnym.
2.1 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski.
Wymaganie szczegółowe
33.1 Ziemie polskie po kongresie wiedeńskim. Uczeń wskazuje na mapie nowy układ granic państw zaborczych na ziemiach polskich po kongresie wiedeńskim.
34.1 Społeczeństwo dawnej Rzeczypospolitej w okresie powstań narodowych. Uczeń sytuuje w czasie i przestrzeni powstanie listopadowe i powstanie styczniowe.
34.2 Społeczeństwo dawnej Rzeczypospolitej w okresie powstań narodowych. Uczeń przedstawia przyczyny oraz porównuje przebieg i charakter powstań narodowych.
34.3 Społeczeństwo dawnej Rzeczypospolitej w okresie powstań narodowych. Uczeń rozróżnia bezpośrednie i długofalowe następstwa powstańczych ruchów narodowych.
37.1 I wojna światowa i jej skutki. Uczeń wymienia główne przyczyny narastania konfliktów pomiędzy mocarstwami europejskimi na przełomie XIX i XX w. oraz umiejscawia je na politycznej mapie świata i Europy.
Komentarz
Fotografie są wciąż niedoceniane jako źródła historyczne i jako przedmiot analizy. W zadaniu wykorzystano fotografię wykonaną w 1861 roku na placu Zamkowym w Warszawie. Miejsce, choć powszechnie znane, dla ułatwienia zostało w zadaniu określone i nazwane. Stawiamy ucznia przed małym problemem badawczym, prosząc o poprawne umieszczenie w czasie tej fotografii – wybranie dla niej tytułu i przedstawienie dwóch argumentów przemawiających za tym wyborem. Tym razem uczeń wybiera spośród sześciu argumentów i każdy z nich wymaga osobnej analizy.
Zaproponowane tytuły różnią się w sposób zasadniczy. Pierwszy mówi o wojskach polskich przed wybuchem powstania kościuszkowskiego, drugi o rosyjskich, stacjonujących w Warszawie jeszcze przed 1863 roku, trzeci o wojskach niemieckich, ale tuż przed wybuchem I wojny światowej. Uczeń posiadający odpowiednie wiadomości powinien podjąć prawidłową decyzję i wykluczyć tytuł pierwszy, ponieważ w tym czasie nie była jeszcze znana fotografia, oraz trzeci, gdyż obecność wojsk niemieckich w Warszawie, tuż przed wybuchem I wojny światowej, oznaczałby przynależność Warszawy do Cesar stwa Niemieckiego i zaboru pruskiego, a Warszawa znajdowała się w zaborze rosyjskim. Po podjęciu takiej decyzji powinien przejść do wyboru argumentów, które będą pokrywały się z jego tokiem myślenia. Zatem wskazać zabór rosyjski i fakt, że jest to fotografia.
Zadanie ukazało się w książce Umiejętności złożone w nauczaniu historii i przedmiotów przyrodniczych, red. B. Ostrowska i K. Spalik, Warszawa 2010.
Utwór jest chroniony prawem autorskim. Zasady i warunki korzystania z niego określa Regulamin Serwisu Bazy Dobrych Praktyk.
"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl
