Wiązka zadań
Zamek w Malborku
Wiązka składa się z czterech zadań, w których wykorzystano dwa materiały źródłowe - tekst współczesnego badacza i plan zamku w Malborku. Zadania 1, 3 i 4 rozwijają umiejętność wnikliwej lektury i analizy tekstu. W zadaniu 2. uczeń musi zarówno zanalizować tekst, jak również właściwie odczytać plan zamku. Równocześnie zadania sprawdzają umiejętności z zakresu chronologii.
Na podstawie materiałów rozwiąż zadania.
Budowę [zamku] rozpoczęto w 1278 roku. W końcu XIII w., w obrębie zamku zbudowano wieżę zwaną (...) Gdanisko [na planie zaznaczono literą A]. (...) Połączona była z warownym klasztorem długim, krytym gankiem, spełniała funkcję wieży ostatecznej obrony, a także mieściła sanitariaty. Obecnie ta najstarsza część zamku nazywana jest Zamkiem Wysokim. Z podniesieniem rangi zamku malborskiego, od 1309 r. siedziby wielkiego mistrza, wiązała się rozbudowa zamku, trwająca przez cały XIV i pierwszą połowę XV wieku. Zamek musiał sprostać potrzebom wielkiego mistrza i jego dworu. (...) Szczególną oprawę architektoniczną zyskał budynek wzniesiony dla potrzeb wielkiego mistrza Zakonu, tak zwany Pałac. W tym samym, zachodnim skrzydle sąsiadował z Pałacem Wielki Refektarz (...) przeznaczony na wspólne biesiady rycerzy - gości z Europy Zachodniej, przybywających licznie, by pomóc Krzyżakom w ich walce z poganami. (...) W 1366 r. wizytę w Malborku złożył Wielkiemu Mistrzowi król Polski.
Tekst i plan na podstawie: M. Haftka, M. Mierzwiński, Malbork. Zamek krzyżacki, Berlin 1992, s. 35-43.
Zadanie 1
W czasie budowy i rozbudowy zamku na tronie polskim zasiadali przedstawiciele dynastii
A. Piastów.
B. Piastów i Andegawenów.
C. Piastów, Andegawenów i Jagiellonów.
D. Piastów, Andegawenów, Jagiellonów i Wazów.
Poprawna odpowiedź
C
Wymaganie ogólne
1.1 Chronologia historyczna. Uczeń sytuuje wydarzenia, zjawiska i procesy historyczne w czasie oraz porządkuje je i ustala związki poprzedzania, równoczesności i następstwa.
Wymaganie szczegółowe
14.3 Polska dzielnicowa i zjednoczona. Uczeń porządkuje i sytuuje w czasie najważniejsze wydarzenia związane z relacjami polsko-krzyżackimi w epoce Piastów.
Komentarz
Zadanie to sprawdza umiejętność odnajdywania informacji w tekście, kompetencje z zakresu chornologii (dostrzeganie równoczesności) oraz znajomość dynastii panujących w Polsce. Żeby je wykonać, uczniowie muszą odnaleźć w tekście wzmianki o czasie budowy i rozbudowy zamku w Malborku, a następnie ulokować je w czasie na tle innych wydarzeń. Uczeń ma wskazać dynastię, która/ które władały Polską w okresie, w którym zamek w Malborku był przebudowywany. W istocie sprawdzamy znajomość elementarnej faktografii - uczeń musi wskazać, które dynastie panowały w Polsce od II połowy XIII do połowy XV wieku. Wybór każdej niepoprawnej odpowiedzi świadczyć może o niepełnym zrozumieniu tekstu, albo o nieznajomości chronologii dynastii panujących w Polsce.
Zadanie 2
A. 1.
B. 2.
C. 3.
D. 4.
Poprawna odpowiedź
B
Wymaganie ogólne
2.1 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski.
Wymaganie szczegółowe
14.3 Polska dzielnicowa i zjednoczona. Uczeń porządkuje i sytuuje w czasie najważniejsze wydarzenia związane z relacjami polsko-krzyżackimi w epoce Piastów.
Komentarz
Zadanie to wymaga od ucznia odniesienia informacji z tekstu do planu, a następnie wyciągnięcia wniosków. Żeby je poprawnie wykonać należy odnaleźć na mapie Gdanisko, a następnie - na podstawie tekstu - zidentyfikować Zamek Wysoki i jego dziedziniec. Wybór odpowiedzi A może oznaczać, że uczeń poprawnie zlokalizował Zamek Wysoki, ale nie odczytał z planu położenia jego dziedzińca. Możemy więc podejrzewać, że taki uczeń nie potrafi czytać planu. Uczeń, który wybrał odpowiedź C nie zidentyfikował Zamku Wysokiego, ani jego dziedzińca. Jeśli uczeń wybierze odpowiedź D, możemy podejrzewać, że nie odniósł informacji z tekstu do planu, choć potrafi odczytać z planu położenie dziedzińca.
Zadanie 3
A. wizyta polskiego króla.
B. zmiana funkcji zamku malborskiego.
C. zmiana na stanowisku wielkiego mistrza.
D. obawa przed oblężeniem po klęsce grunwaldzkiej.
Poprawna odpowiedź
B
Wymaganie ogólne
2.1 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyszukuje oraz porównuje informacje pozyskane z różnych źródeł i formułuje wnioski.
2.3 Analiza i interpretacja historyczna. Uczeń wyjaśnia związki przyczynowo-skutkowe analizowanych wydarzeń, zjawisk i procesów historycznych.
Wymaganie szczegółowe
14.3 Polska dzielnicowa i zjednoczona. Uczeń porządkuje i sytuuje w czasie najważniejsze wydarzenia związane z relacjami polsko-krzyżackimi w epoce Piastów.
Komentarz
Jest to zadanie sprawdzające umiejętność czytania tekstu ze zrozumieniem oraz myślenia przyczynowo-skutkowego. Uczeń musi zrozumieć, że podniesienie rangi zamku poprzez sprowadzenie się do niego Wielkiego Mistrza oznaczało zmianę jego funkcji (z warowni na siedzibę władz). Każda inna odpowiedź niż prawidłowa oznaczać może, że uczeń nie czyta tekstu ze zrozumieniem. W wykonaniu tego zadania bardzo pomocne jest, choćby kontekstowe, rozumienie pojęć ranga i funkcja.
Zadanie 4
A. Bolesław Chrobry.
B. Kazimierz Wielki.
C. Władysław Jagiełło.
D. Kazimierz Jagiellończyk.
Poprawna odpowiedź
B
Wymaganie ogólne
1.1 Chronologia historyczna. Uczeń sytuuje wydarzenia, zjawiska i procesy historyczne w czasie oraz porządkuje je i ustala związki poprzedzania, równoczesności i następstwa.
Wymaganie szczegółowe
14.3 Polska dzielnicowa i zjednoczona. Uczeń porządkuje i sytuuje w czasie najważniejsze wydarzenia związane z relacjami polsko-krzyżackimi w epoce Piastów.
Komentarz
Zadanie to sprawdza, czy uczniowie znają chronologię panowania najważniejszych królów Polski. Do poprawnego wykonania tego zadania potrzebne jest połączenie panowania Kazimierza Wielkiego z XIV wiekiem. Wybór odpowiedzi innej niż poprawna świadczy o tym, że uczeń nie zna chronologii władców.
Utwór jest chroniony prawem autorskim. Zasady i warunki korzystania z niego określa Regulamin Serwisu Bazy Dobrych Praktyk.
"Masz uwagi do treści? Uważasz, że zawiera błąd? Napisz na bnd@ibe.edu.pl
