Diploidalne i haploidalne jądro

Poprawna odpowiedź

1 – B, 2 – A.

Wymaganie ogólne

1 Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji. Uczeń odbiera, analizuje i ocenia informacje pochodzące z różnych źródeł, ze szczególnym uwzględnieniem prasy, mediów i Internetu.
2 Rozumowanie i argumentacja. Uczeń interpretuje informacje i wyjaśnia zależności przyczynowo-skutkowe między faktami, formułuje wnioski, ocenia i wyraża opinie na temat omawianych zagadnień współczesnej biologii, zagadnień ekologicznych i środowiskowych.

Wymaganie szczegółowe

1.5 Biotechnologia i inżynieria genetyczna. Uczeń opisuje klonowanie ssaków

Komentarz

Zadanie łączy w sobie wymagania szczegółowe z biologii z etapu szkoły gimnazjalnej i jego kontynuacji w I klasie szkoły ponadgimnazjalnej w zakresie podstawowym. Żeby bowiem rozwiązać poprawnie to zadanie, uczeń powinien znać (w uproszczonej wersji) procedurę  klonowania ssaków oraz rozumieć pojęcia haploidalny i diploidalny. Powinien także wiedzieć, że gamety to komórki haploidalne (z pojedynczym zestawem chromosomów i genów), a komórki ciała (np. komórki nabłonka czy wątroby) to komórki diploidalne (z podwójnym zestawem chromosomów i genów).

Wykorzystując tę wiedzę, uczeń powinien wnioskować, że jadro wprowadzane do odjądrzonej  komórki jajowej powinno być diploidalne (z kompletnym zestawem genów), bo inaczej nie rozwinie się z niego organizm ssaka.  Tak zdecydowało 51%  badanych uczniów. Natomiast aż 41% badanych uznało, że jądro to było haploidalne.

Jeszcze słabsze wyniki uzyskali badani uczniowie w drugiej części zadania – jedynie 17% wybrało prawidłową odpowiedź A, natomiast nieprawidłowe odpowiedzi B i C wybrało odpowiednio 48%  i 33% badanych. Całość zadania prawidłowo rozwiązało jedynie 12% uczniów.

Wnioski nie są optymistyczne – wydaje się, że badani uczniowie nie zintegrowali wiedzy uzyskanej w gimnazjum z nowymi zagadnieniami, omawianymi w I klasie szkoły ponadgimnazjalnej. Niewykluczone, że wynika to również z niesięgania przez nauczycieli w trakcie lekcji do wiadomości i umiejętności z niższego etapu edukacyjnego.

Zadanie można wykorzystać na lekcji o klonowaniu organizmów, po to właśnie, by uczniowie przypomnieli sobie, jaka jest różnica między komórką haploidalną a diploidalną, i wykorzystali tę wiedzę  do zrozumienia istoty klonowania.

Słowa kluczowe